Kültür - Tarih
Çukurova’nın bir parçası olan Ceyhan ovası çağlar boyunca Hitit, Fenike, Mısırlılar, Asurlular, İran (Pers), Makedonya (İskender İmparatorluğu), Roma ve Bizans Devletlerinin egemenliği altında kalmıştır. Günümüzde Ceritler Ceyhan Nehrinin doğusundaki köylerde,Sırkıntılar Ceyhan Nehrinin batı ve kuzeybatı kesimlerinde, Avşarlar ise Ceyhan’ın kuzeyinde yoğun olarak bulunmaktadır. 1865 yılı içindeNogayca“kopmuş, yurdundan ayrılmış” anlamına gelen “Kopçak” adı verilen bugünkü Ceyhan’ın ilk yerleşik toplumu olan Nogaylar’ la yerleşik düzene geçilmiştir. Daha sonra 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşından (93 Harbi) sonra Kırımlar, Tatarlar, Çerkezler, Papaklar, Rumeli Göçmenleri Osmanlı Devleti tarafından Ceyhan Ovasına yerleştirilmiştir. Yerleşenlerin daha çok hayvancılıkla uğraşması, hayvanlarını suladıkları dik bir yerden ırmak kıyısına inilmesinden dolayı, bugünkü Ceyhan’a anlamına uygun olarak “Yarsuvat” adı verilmiştir. Daha sonra Sultan 2. Abdülhamit’in tahta çıkmasından sonra kaza merkezi yapılarak 1896 tarihinde “Hamidiye” ismiyle Cebelibereket (Osmaniye) sancağına bağlanmıştır. Daha sonra 1909 yılında Ermeni İhtişaşıüzerine kurulan örfi idare dolayısı ile “Örfiye” ismi verilerek bir süre bu isimle anılmış, Cumhuriyetin ilanından sonra 3 Mayıs 1929’ da “Ceyhan” adı yasayla kesinleşmiş ve Adana İline bağlanmıştır
Ceyhan, Akdeniz Bölgesinin Doğu Akdeniz bölümü içinde yer alan Adana ilinin en büyük ilçesidir. 1.427 km² alana sahiptir. Doğusunda Hatay ilinin Erzin İlçesi ile Osmaniye ili bulunmaktadır. Kuzeydoğusunda Kadirli, kuzeyinde Kozan, kuzeybatısında İmamoğlu, doğusunda Yüreğir, güneyinde Yumurtalık ilçesi İskenderun körfezi bulunmaktadır.
Ceyhan ilçesi fazla yüksek olmayan dağlık ve tepelik alanlar ile ovalık alanlar olmak üzere iki şekilde incelenebilir. Dağlık alanların en önemlisi ovalık alanın güneybatısında yer alan Misis dağları (Nurdağı) ‘dır. En yüksek noktası 758 m dir. Güneyde yer alan Uyuz dağları 300 – 400 m. Yüksekliğe sahiptir. Ovalık alanda ise ; Türkiye’nin en önemli ovası olan Çukurova’yı meydana getiren ovalardan en büyüğü olan, adına Yukarıova da denilen Ceyhan ovası bulunmaktadır.
Ceyhan İlçesinin en önemli akarsuyu Ceyhan Nehridir. Uzunluğu 509 km dir. Kaynağını Elbistan’ nın kuzeybatısındaki Tahtalı ve Binboğa dağları ile güneybatısındaki Nurhak dağlarından almaktadır. Ceyhan sınırları içinde Mercin suyu, Karaçay, Handeresi, Çeperce deresinin suları ile çevredeki dağlık yerlerden gelen diğer dere ve çaylarla beslenmektedir. Ceyhan nehri üzerinde kurulan barajlarla Ceyhan ovasının önemli bir kısmı sulama imkanına kavuşmuştur.
İlçede Akdeniz iklim özellikleri görülmektedir. Yazlar kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlı geçmektedir. Yörede meydana gelen iklim olaylarının önemli bir kısmı Cebelnur dağları ile gezici hava kütlelerinin karşılaşması ile oluşmaktadır. Ortalama sıcaklık 18.7 C’ dir. En soğuk ay Ocak ayı, en sıcak ay Ağustos ayıdır. İlçemizde hakim rüzgar yönü;
Kış aylarında kuzey ve kuzeydoğudan Yıldız ve Poyraz eser. Güneybatıdan esen poyraz ılıktır ve bol yağış getirir.
Tabi bitki örtüsü Akdeniz iklim özelliklerine uymuş makiliklerdir. Maki topluluğunu oluşturan başlıca bitkiler: Keçiboynuzu(Harnup), Sakız Ağacı, Murt(Mersin) Zakkum(Kayacak), Delice(Yabani Zeytin), Sandal, Kocayemiş, Melengiç, Karaçalı, Gebere, vb.dir. Ayrıca sulak dere kenarlarında (Yabani nane), Suteresi gibi bitkilerde bulunmaktadır.
Yerleşim alanları çevresinde doğal bitki örtüsünün yerini büyük ölçüde tarım alanları oluşturmaktadır. Son yıllarda özellikle Uyuz dağı eteklerinde 100. yıl ormanı çalışmaları olumlu sonuç vermiştir. Bu orman alanı genel orman yapısına ulaşmıştır. Ayrıca Yılankale ve Tumlu Kalesi çevresinde Ağaçlandırma çalışmaları devam etmektedir.
FİZİKİ ve COĞRAFİ DURUMU
|
Kuruluş Tarihi
|
3 Mayıs 1929
|
|
Yüzölçümü
|
1.472 Km2
|
|
Arazi Durumu
|
% 80.8 Ova
|
|
% 15.8 Engebeli
|
|
|
|
% 3.4 Dağlık
|
|
Yüksekliği (Rakım)
|
20 m
|
|
En Yüksek Yeri
|
Nur Dağı (758 m)
|
|
İklimi
|
Akdeniz
|
|
Ortalama Yıllık Sıcaklık
|
18.7 derece
|
|
Ortalama Yıllık Yağış
|
41.25 Kg
|
|
Toplam tarım arazisi
|
1.030.000 da
|
|
Toplam sulu arazi
|
841.710 da
Devlet sulaması: 656.270 da
Halk sulaması 185.440 da
|
|
Toplam susuz arazi
|
188.290 da
|
|
Ormanlık Alan
|
47.740 Dekar
|
|
Taşlık Alan
|
76.582 Dekar
|
|
Yerleşim Alanı
|
144.815 Dekar
|
|
Mera
|
37.363 Dekar
|
|
Akarsular
|
Ceyhan Nehri, Mercin Suyu
|
|
Çaylar
|
Karaçay
|
|
Dereler
|
Çepelce - Handeresi
|
|
Toprak Kalitesi
|
% 50 Killi – Tınlı
|
|
% 25 Sitli – Tınlı
|
|
|
% 15 Kumlu-Tınlı
|
|
|
% 10 Tınlı
|
